Hesabat: 2025-ci ildə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının fəaliyyəti və önəmli hadisələr haqqında
2025-ci ildə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının fəaliyyəti və önəmli hadisələr haqqında
GİRİŞ SÖZÜ
Hesabat iki hissədən ibarətdir. Birinci hissədə 2025-ci ildə Azərbaycan animasiyasına aid bəzi statistik məlumatlar qeyd olunub. İkinci hissədə 2025-ci ildə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının fəaliyyəti və önəmli hadisələr təsvir edilib.
BİRİNCİ HİSSƏ. AZƏRBAYCAN ANİMASİYASINA AİD BƏZİ STATİSTİK MƏLUMATLAR
2025-ci ildə assosiasiyaya 7 üzv qoşulub (6 fiziki şəxs, 1 şirkət), üzvlərin ümumi sayı 50-yə çatıb (46 fiziki şəxs və 4 şirkət). Assosiasiya tərəfindən həyata keçirilən ən böyük layihələr Azərbaycan Respublikası Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə çəkilmiş “Bum-bum” (rej. Nəzrin Ağamalıyeva, Rəşid Ağamalıyev) qısametrajlı animasiya filmi, Mədəniyyət Nazirliyinin və Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) dəstəyi ilə keçirilmiş 8-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı idi.
Assosiasiyanın üzvü olan “ANİMAFİLM Studio” studiyası bu il “İsi və Piti” (rej. Rəşid Ağamalıyev) uşaqlar üçün animasiya serialının istehsalına başlayıb. Assosiasiyanın bir sıra üzvləri serial üzərində çalışırlar.
2025-ci ildə Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi (ARKA) 12 layihəyə maliyyə dəstəyi ayırmağı qərara alıb. Onların arasında 2 qısametrajlı beynəlxalq koprodakşn olan qısametrajlı animasiya filmi (“Yer və Ay” (rej. Pavel Kim) və “Yulaf dönərgə” (rej. İzabela Pluçinska)) və 2 qısametrajlı tələbə animasiya filmi (“Molla Nəsrəddinin “Qoxulu Macərası” (rej. Əsli Yunusova) və “Qu sədaqəti” (rej. Ruqəyyə Rəhimli)) artıq istehsal olunub. Hazırda isə 1 tammetrajlı animasiya filmi (“Fazzi: oyanış” (rej. Kamal Məmmədov), 6 qısametrajlı animasiya filmi (“Nağıl istəyirəm” (rej. Firəngiz Qurbanova), “Kölgəsiz adamlar” (rej. Elmar Bayramov), “Eyni yağışın altında” (rej. Kübra Binnətova), “Qayıtmışam” (rej. Rəşad Əfəndiyev), “İşquzların bilgi çanağı” (rej. Rəşad Əfəndiyev), “44 gün” (rej. Rəşad Əfəndiyev)), 2 qısametrajlı tələbə animasiya filmi (“Oyun” (rej. Mohammad Hossein Alipanahi), “Hipotez” (rej. Yaqub Murtuzlu)) istehsalda və sənədləşmə mərhələsindədir.
2025-ci ildə Bakıda keçirilən 8-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalında 10 yeni Azərbaycan animasiya əsərləri müsabiqə proqramında yarışıb: “Soyuz: Qraviton” (rej. Emil Şiran) tələbə filmi (festivalın qalibi oldu), “Nağd olsun!” (rej. Rəvan Muradov) serialı, “Pulun dili” (rej. Firəngiz Bağırova) serialı, “Aludəçi ağcaqanad” (rej. Ülkər Cəbrayılova) tələbə filmi, “Mır mır” (rej. Pərviz Heydər (bəlkə Heydər-?-GH) Ələkbərli) tələbə filmi, “Oyanmayan” (rej. Malaksima (bəlkə Mələksima?-GH) eksperimental filmi, “Tülkü və üzüm” (rej. Nadiia Kyrey) filmi, “İncəsənət əsəri” (rej. Leyla Novruzova) tələbə filmi, “İnilti 2” (rej. Ruslan Kərimov) filmi, “4500 km uzaqda” (rej. Aslan Məhərrəmli) filmi. Festivalın müsabiqədənkənar proqramında “Hara gedir bu pişiklər?” 8-ci ANİMAFİLM-in treyleri, “Narqız” filmi (rej. Məsud Pənahi), “Harri Potter və Naynsensesburqun sirri” (rej. İlkin Zəfərli) qısametrajlı uşaq filmi, “Ağ & qara” (rej. Kövsər Qurban) qısametrajlı uşaq filmi, “Buzların göz yaşları” (rej. İnci Qurban) qısametrajlı uşaq filmi təqdim olunub. Festivalın peşəkar proqramının 1-ci ANİMAFİLM Pitçinq müsabiqəsində isə “Komble” (rej. Petre Tomadze, Mehriban Əliyeva) serialı (pitçinqin qalibi oldu), “Xizək” (rej. Polina Knyazeva, prod. Firəngiz Bağırova) filmi (pitçinqin qalibi oldu), “Balaca Simurq” (rej. Nəzrin Axundova) filmi və “Hasarın o tayı” (rej. Şahid İsmayılov) serialı iştirak ediblər.
2025-ci ildə Azərbaycan animasiyası YouTube platformasında böyüməyə davam edib:
- “CVN TV” kanalına (2018-ci ildə yaradılıb) ümumi 3059 video yüklənib, kanalda “Nağd olsun” (rej. Rəvan Muradov) animasiya serialı yayımlanır, kanalın ümumi baxış sayı 254 656 082-ə çatmışdır.
- “KooklaTV” kanalına (2020-ci ildə yaradılıb) ümumi 300 video yüklənib, kanalda “Dostlar” (rej. Seyla Əliyeva) animasiya serialı yayımlanır, ümumi baxış sayı 124 562 285-ə çatmışdır.
- “Azərbaycanfilm” kanalına (2015-ci ildə yaradılıb) ümumi 1151 video yüklənib (onlardan 30-u animasiya filmidir), kanalın ümumi baxış sayı 55 755 775-ə çatmışdır.
- “Düldül Media” kanalına (2024-cü ildə yaradılıb) ümumi 182 video yüklənib, kanalda “Adil və Hudhud” (rej. Simran Ağayev) animasiya serialı yayımlanır, kanalın ümumi baxış sayı 4 223 368-ə çatmışdır.
- “Kinobiz” kanalına (2019-cu ildə yaradılıb) ümumi 1019 video yüklənib (onlardan 30-u animasiya filmidir), kanalın ümumi baxış sayı 2 796 644-ə çatmışdır.
- “Ulduzlu yol” kanalına (2024-cü ildə yaradılıb) ümumi 336 video yüklənib, kanalın ümumi baxış sayı 1 961 320-ə çatmışdır.
- “Simart” kanalına (2023-cü ildə yaradılıb) ümumi 146 video yüklənib (o cümlədən podkastlar və animasiya filmləri), kanalın ümumi baxış sayı 232 960 çatmışdır.
- “Azkinder Azerbaijan” kanalına (2020-ci ildə yaradılıb) ümumi 30 video yüklənib, kanalın ümumi baxış sayı 28 489 346-a çatmışdır.
- “ANIMAFILM Studio” kanalına (2020-ci ildə yaradılıb) 13 video yüklənib, kanalın ümumi baxış sayı 12 681-ə çatmışdır.
İKİNCİ HİSSƏ. AZƏRBAYCAN ANİMASİYA ASSOSİASİYASININ FƏALİYYƏTİ VƏ ÖNƏMLİ HADİSƏLƏR
10 yanvar: Bakı Fotoqrafiya Evinin təşkilatçılığı, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının dəstəyi ilə “Sehrli nağıllar” sərgisi 10 yanvaradək açıq olub. Sərgidə Azərbaycan animasiya tarixinə aid olan orijinal eskizlər, storyboard-lar, rəsmlər nümayiş olunub, həmçinin 2024-cü ildə “ANİMAFİLM Studio” tərəfindən və Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) maliyyə dəstəyi ilə istehsal olunan “Narqız” animasiya filminə aid rəsm əsərləri tamaşaçılara təqdim edilib.
17 yanvar: Nizami Kino Mərkəzində Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin (ARKA) dəstəyi ilə ərsəyə gələn “Narqız” qısametrajlı animasiya filminin premyerası baş tutub.
30 yanvar: Praqada Azərbaycanın və Almaniyanın tanınmış rejissoru Məsud Pənahinin animasiya filmləri nümayiş olunub. Tədbir Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası, ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı və “Natəvan” Cəmiyyəti tərəfindən təşkil olunub və Azərbaycan Mədəniyyət Evində doğma, isti mühitdə keçirilib.
1 fevral: Fevralın 1-də Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri, prodüser Rəşid Ağamalıyev YARAT Müasir İncəsənət Məktəbinin tələbələrinə “Animasiya istehsalı” mövzusunda mühazirə oxuyub və ANİMAFİLM studiyasının filmləri nümayiş etdirilib. Azərbaycanın Əməkdar rəssamı Səbinə Şıxlinskayanın müəllif kursu olan bu eksperimental məktəb layihəsinin əsas məqsədi – gənclər arasında peşəkar kadrların hazırlanmasıdır
15-16 fevral: 7-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı çərçivəsində “7-ci ANİMAFİLM Festivalı: Böyük Britaniyadan Sevgilərlə” festivalı keçirilib. Tədbirlər Nizami Kino Mərkəzində və Animasiya Evində baş tutub. Festival çərçivəsində “BAFTA” və “OSCAR” mükafatlı Böyük Britaniya filmləri nümayiş olunub və britaniyalı tanınmış animasiya prodüseri Aaron Wood “Animasiya istehsalı”, “Layihənin inkişaf etdirilməsi” və “Pitçinq” mövzularında mühazirələr oxuyub. Festivalda Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri, ANIMAFILM Festivalının direktorları Rəşid Ağamalıyev və Nəzrin Ağamalıyeva, festivalın layihə meneceri Aydan Kazımova, Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Ferqus Auld, British Council təşkilatının Ölkə üzrə direktoru Nərgiz Hacıyeva, 132-134 nömrəli təhsil kompleksinin və “STEAM Azerbaijan”ın müəllim və şagirdləri, həmçinin animasiya filmlərinin pərəstişkarları iştirak ediblər. Festival “PERİ FİLM” MMC və Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası tərəfindən təşkil olunub, British Council tərəfindən dəstəklənib. Festivalın media tərəfdaşları “Skwigly” animasiya jurnalı, ADA İbtidai Məktəbi və KYNO-dur.
27-28 fevral: 7-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı çərçivəsində “ANİMAFİLM Gəncədə” festivalı keçirilib. Festival Gəncə Dövlət Kukla Teatrında baş tutub. İki gün ərzində festivala 500-dən çox uşaq, yeniyetmə və böyüklər qoşularaq 15 filmi izləyiblər və səsvermədə iştirak ediblər. Səsvermədə bu filmlər qalib olublar: “Narqız” (rejissor Məsud Pənahi, Azərbaycan), “Pomidor” (rejissor Petre Tomadze, Gürcüstan), “Vəhşi heyvan” (rejissor Tianyun Lyu, Çin). “ANİMAFİLM Gəncədə” festivalı Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi və Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilib.
7 mart: Animasiya Evində Nəzrin Ağamalıyevanın “Hədis” animasiya filminin nümayişi olub, rejissorla müzakirə və orijinal işlərin sərgisi keçirilib.
9 mart: Animasiya Evində Elçin Hami Axundovun iştirakı ilə “Dəniz Səyahəti” filminin nümayişi keçirilib.
16 mart: Animasiya Evində Rüstəm Bəşirovun “İnanna” animasiya filminin nümayişi olub, rejissorla müzakirə və orijinal işlərin sərgisi keçirilib.
23 mart-28 iyun: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası və ANİMAFİLM Məktəbi tərəfindən Animasiya Evində 1-ci və 2-ci “İntensiv 2D Animasiya kursları” keçirilib. Kursların sonunda ən bacarıqlı tələbələr yeni animasiya filminin istehsalına cəlb olunub və işlə təmin edilib. Kurs ərzində tələbələr 2D animasiyanın əsaslarını, hərəkət qanunlarını, layihə menecmentini, animasiya istehsalının mərhələlərini, “Procreate” və “Clip Studio Paint” proqramlarında işləməyi öyrəniblər. 2-ci kurs çərçivəsində tələbələr “Hara gedir bu pişiklər?” 8-ci ANİMAFİLM-in treylerini istehsal ediblər.
7 mart: Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyi 2025-ci il üzrə böyük, orta və kiçik qrant müsabiqələrinin nəticələrini elan edib. Müsabiqənin nəticələrində qeyd olunub ki, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının “Yeni animasiya məhsulunun hazırlanması və ustad dərsləri” layihəsi 40 000 AZN dəyərində büdcə alıb. Layihə çərçivəsində “Bum-Bum” adlı qısametrajlı animasiya filmi çəkiləcək.
1 aprel: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri cənab Adil Kərimliyə və Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) baş direktoru vəzifəsini icra edən cənab Orxan Sadıqova açıq məktub göndəriblər.
13 aprel: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının yaranmasının 3 illiyi və Animasiya Evinin açılışı keçirilib. Açılışda Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA ictimai birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyeva, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin nümayəndələri, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri iştirak ediblər. Açılış zamanı qonaqlara Assosiasiyanın fəaliyyəti haqqında ətraflı məlumat veriliib, ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının tarixçəsi, festival çərçivəsində görülən işlər və regionlarda festivalın əks-sədası kimi təşkil olunan festivallarda tamaşaçıların fikirləri təqdim olunub. Tədbirin fəxri qonağı olan Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA ictimai birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla xanım Əliyeva Assosiasiyanın üzvləri ilə səmimi görüşüb, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının fəaliyyətinə dair çoxsaylı suallar verib və bu suallar Assosiasiyanın sədri, prodüser, ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının direktoru Rəşid Ağamalıyev, Assosiasiyanın həmtəsisçilərindən biri, animasiya rejissoru, quruluşçu rəssam, Əməkdar mədəniyyət işçisi Elçin Hami Axundov və Assosiasiyanın həmtəsisçilərindən biri, rejissor, rəssam Nəzrin Ağamalıyeva tərəfindən ətraflı cavablandırılıb. Rəşid Ağamalyev Leyla Əliyevaya “Azərbaycan animasiyası” kitabını hədiyyə edib.
19 aprel: Mədəniyyət Nazirliyi və ARKA post-prodakşn müsabiqəsinin qaliblərini açıqlayıb və yeni istehsal müsabiqəsini elan edib.
30 aprel: Azərbaycan kino rəssamı, animasiya filmlərinin rəssamı və rejissoru, Xalq rəssamı Rafiz İsmayılov uzun sürən xəstəlikdən sonra dünyasını dəyişib.
8 may: Görkəmli animasiya rejissoru, Elçin Hami Axundov Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülüb. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2025-ci il 08 may tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasında mədəniyyətin və elmin inkişafında xidmətləri olan bir qrup şəxsə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü verilib. Onların arasında milli animasiya sənətimizin inkişafına böyük töhfələri olan animasiya rejissoru və rəssamı, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar mədəniyyət işçisi, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının həmtəsisçisi Elçin Hami Axundov da var.
27 may-1 iyun: Kecskemét Animasiya Festivalında Assosiasiyanın üzvü, ANİMAFİLM festivalının layihə meneceri Aydan Kazımova iştirak edib. Bu festival artıq 40 ildir ki, Macarıstanda keçirilir.
29 may: Azərbaycan Respublikasının ərazisində kinematoqrafiya əsərlərinin və digər audiovizual əsərlərin istehsalı ilə bağlı bəzi məsələlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı.
1 iyun: “Balaş” (rej. Sultan Abbasbəyli) animasiya serialının təqdimatı olub. “ARB Günəş” və “Animacenter” özəl animasiya mərkəzinin birgə layihəsi çərçivəsində ərsəyə gələn animasiya serialının təqdimatı DOST İnklüziv İnkişaf və Yaradıcılıq Mərkəzində baş tutub.
8-14 iyun: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası Annecy Festivalında təmsil olunub. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri 8-14 iyun 2025-ci il tarixlərində Fransanın Ansi şəhərində keçirilən və dünyanın ən böyük animasiya festivalı olan Annecy Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalında və MIFA marketində iştirak ediblər. Bu il Annecy Festivalında Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının həmtəsisçisi, rejissor Nəzrin Ağamalıyeva və Assosiasiyanın üzvü, ANİMAFİLM Festivalının meneceri Aydan Kazımova iştirak ediblər. Onların səfəri Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) dəstəyi ilə mümkün olub. Annecy Festivalında üçüncü iştirakçı Assosiasiyanın üzvü, animasiya rejissoru Zəhraxanım Quluzadə olub. O, 7-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalında “Çox düşünərkən” filminə görə “Ən yaxşı Azərbaycan qısametrajlı animasiya filmi” mükafatını qazanıb və səfəri uğuru sayəsində baş tutub. Bu mükafat ənənəvi olaraq ANİMAFİLM Festivalı, Annecy Festivalı, Fransanın Azərbaydandakı səfirliyi və Fransa İnstitutunun dəstəyi ilə təltif olunur.
23 iyun: Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti 2025-ci il iyunun 23-də Xorvatiya Respublikasının paytaxtı Zaqreb şəhərinə səfər edib. Səfər çərçivəsində ölkəmizin bir sıra mədəni və yaradıcı sənaye sahələrini təmsil edən nümayəndələrin iştirakı ilə ikitərəfli görüşlər keçirilib. Səfərdə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvləri Oktay Yusibov (Alove Animation Studio) və Şahin Əliyev (Dynamic Box Studio) iştirak ediblər.
15 iyul: 8-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı müsabiqə proqramını elan edib.
2 avqust: Assosiasiya “2 avqust, 2025-ci ildə təşkil olunacaq Azərbaycan Kinosu Gününə dair Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının bəyanatı”nı dərc edib.
2 avqust: Mədəniyyət Nazirliyi və ARKA Nizami Kino Mərkəzində Milli Kino Günü keçirib. “Bilməcə” animasiya serialı Kino Günü proqramına əlavə edilib. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının üzvü, Oqtay Yusibovun prodüseri olduğu animasiya serialı “Alove” Studiyası (Azərbaycan) və “Plastilin” Studiyasının (Finlandiya) birgə istehsalıdır.
5-8 avqust: “Narqız” filmi Qazaxıstanda “TÜRKSOY xüsusi mükafatı”na layiq görüldü. 2025-ci il, 5–8 avqust tarixlərində Qazaxıstanın Aktau şəhərində “Aktau – Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” proqramı çərçivəsində URKER Beynəlxalq Animasiya Film Festivalı keçirilib. Festivalın əsas müsabiqə proqramında tanınmış azərbaycanlı animasiya rejissoru Məsud Pənahinin “Narqız” filmi nümayiş olunub və münsiflər heyətinin qərarına əsasən “TÜRKSOY xüsusi mükafatı”na layiq görülüb. Mükafatı Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının (TÜRKSOY) baş katibi Sultan Raev “Narqız” filminin prodüseri, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri Rəşid Ağamalıyevə təqdim edib. Festivalın müsabiqədənkənar proqramında həmçinin rejissor Nəzrin Ağamalıyevanın “Hədis” animasiya filmi tamaşaçılara təqdim edilib.
26 avqust: Rejissor Ruslan İbrahimli “Sinema Yıllığı 2024”-də yer alıb.
3-7 sentyabr: Bakıda, Nizami Kino Mərkəzi, Şirvanşahlar Saray Kompleksində və digər məkanlarda keçirilən 8-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalı uğurla öz işinə yekun vurub. 8-ci ANİMAFİLM Festivalı Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin dəstəyi, Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının və “PERİ FİLM” MMC-nin təşkilatçılığı ilə keçirilib. Festivalın Baş Media Tərəfdaşı İctimai TV-dir. Əsas mövzusu “Pişiklər” olan Beynəlxalq Festivalda 1000-dən çox tamaşaçı 25 ölkədən 60-dan çox filmi izləyib. Yaradıcılığın mərhəmətlə birləşdirdiyi bu festivalda bilet satışlarından əldə olunan vəsaitin bir hissəsi pişiklərin rifahı ilə bağlı yerli təşəbbüslərə ianə edilib. Festival 4 proqramdan – Müsabiqə, Müsabiqədənkənar, Müşahidəçi və Peşəkarlar üçün proqramlardan ibarət idi. Festivalın proqramı kataloqda öz əksini tapıb. Bu il festivalın müsabiqə proqramına 4 beynəlxalq və 1 yerli kateqoriya üzrə 62 ölkədən 317 film daxil olub. 7 nəfərdən ibarət seçim komissiyası bütün filmləri dəyərləndirərək 20 ölkədən 39 filmin müsabiqədə iştirak etməsini məqbul sayıb. Onlardan 10 film yerli, 29 film isə beynəlxalq kateqoriyalarda yarışıb. Filmlər həm 5 nəfərdən ibarət beynəlxalq münsiflər heyəti, həm də tamaşaçılar tərəfindən qiymətləndirilib və qaliblər festivalın təntənəli bağlanış mərasimində mükafatlandırılıb.
5 sentyabr: ARKA-da animasiya layihələrinin pitçinqi keçirilib. Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi tərəfindən təşkil edilən 2025-ci il üzrə “Dövlət dəstəyi ilə istehsal ediləcək film layihələri müsabiqəsi”nin pitçinq mərhələsinin ilk sessiyası baş tutub.
13-14 sentyabr: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyanın sədri Qırğızıstanın ToonDook Beynəlxalq Animasiya Festivalında münsiflər heyətinin üzvü qismində iştirak edib və animasiya haqqında mühazirə oxuyub. Festivalda həmçinin “İnanna” və “Soyuz: Qraviton” müsabiqə proqramında, “Hədis” və “Narqız” animasiya filmləri isə müsabiqədənkənar proqramda nümayiş olunub.
20 oktyabr: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası və Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının birgə təşkilatçılığı ilə oktyabrın 20-də AKİ-nin kino zalında tanınmış animasiya rejissoru İzabella Pluçinskanın yaradıcılıq görüşü oldu. İzabella Pluçinska — Berlinale “Gümüş Ayı” mükafatının qalibi, plastilin animasiyası üzrə tanınmış polyak və alman rejissorudur.
27 oktyabr: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası və “ANİMAFİLM Studio” 24 saylı bağçada uşaqlarla birgə xüsusi bir tədbir keçirdi. Bağça uşaqlarından ibarət fokus qrup üçün ilk dəfə “Bum-Bum”, “Yer və Ay” və “Yulaf dönərgə” filmləri nümayiş etdirilib. Filmlərdən sonra assosiasiya nümayəndələri uşaqlarla söhbət edərək onların təəssüratlarını dinləyiblər.
28 oktyabr: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının təşkilatçılığı ilə 28 Oktyabr – Animasiya Günü tədbiri keçirilib. Film nümayişləri, animasiya sərgisi, müxtəlif oyunlar, bol gülüş və söhbətlər bu günü yaddaqalan edib. Tədbirdə “Bum-Bum”, “Hədis”, “Narqız”, “Tülkü və üzüm” filmləri nümayiş olunub. Sərgi isə “Bum-Bum”, “Hədis” filmlərindən rəsmlər, “Porridge Monster” (“Yulaf dönərgə”) filmindən plastilin eksponatlardan təşkil olunub.
1 noyabr: Azərbaycan Kino Akademiyasının “QIZIL PƏRİ” kino və tv üzrə peşə mükafatının təşkilat komitəsi 2025-ci ilin nominantlarını təqdim edib. “Ən yaxşı animasiya filmi” nominasiyasında bu filmlər yer alıb: “Balaş” (rej: Sultan Abbasbəyli) animasiya serialı, “Hədis” (rej: Nəzrin Ağamalıyeva) animasiya filmi, “Narqız” (rej: Məsud Pənahi) animasiya filmi, “Tıq-tıqla möcüzələr axtarışında. Qobustan” (rej: Sultan Abbasbəyli) animasiya serialı.
9 noyabr: ARKA 2025-ci il üzrə müsabiqə qaliblərini elan edib. Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi (ARKA) 2025-ci il üzrə “Dövlət dəstəyi ilə istehsal ediləcək film layihələri müsabiqəsi”nin qaliblərini elan edib. Müsabiqədə 7 animasiya layihəsi qalib olub: “Eyni yağışın altında”, “Oyun”, “Kölgəsiz Adamlar”, “Qayıtmışam”, “Hipotez”, “Fazzi: oyanış”, “İşquzların bilgi çanağı”.
10-15 noyabr: Azərbaycan animasiyası Gürcüstanın TOFUZİ festivalında. Gürcüstanın Batumi şəhərində TOFUZI Beynəlxalq Animasiya Film Festivalı keçirilib. Festivalda Azərbaycan animasiya filmləri nümayiş etdirilib. Festivalın münsiflər heyətində iştirak edən rejissor və prodüser Rəşid Ağamalıyev tələbələr üçün ustad dərsi də keçirib. Ustad dərsi çərçivəsində “Narqız” və “Hədis” animasiya filmləri, eləcə də ANİMAFİLM Festivalının animasiya treylerləri nümayiş etdirilib.
21 noyabr: ANİMAFİLM Festivalı Lənkəranda uşaqların görüşünə gəlib. Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyeva və Alena Əliyeva noyabrın 21-də Lənkəran şəhər Mədəniyyət Mərkəzində Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilən “ANİMAFİLM Lənkəranda” animasiya festivalında iştirak ediblər. Festivalda “Tarix” (rej. Ceyhun Türksoy), “Həmişəyaşıl”, “Narqız” (rej. Məsud Pənahi), “Pulun dili” (rej. Firəngiz Bağırova), “Soyuz Qraviton” (rej. Emil Şiran), “Yer və Ay” (rej. Pavel Kim) və “Bum-bum” (rej. Nəzrin Ağamalıyeva, Rəşid Ağamalıyev) filmləri nümayiş olunub. Nümayişdə iştirak edən Lənkəran rayonunun məktəbəqədər təhsil müəssisələrində çalışan müəllimlər və burada tərbiyə alan uşaqlar animasiya filmlərini böyük maraq və müsbət əhvali-ruhiyyə ilə izləyiblər. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri Rəşid Ağamalıyev bildirib ki, ilk dəfə geniş auditoriya qarşısında təqdim edilən “Bum-bum” filmi görkəmli Azərbaycan yazarı, Xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun eyniadlı poemasının motivləri əsasında hazırlanıb. Film Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin dəstəyi ilə istehsal olunub.
28 noyabr: “ANİMAFİLM Xankəndidə” və “ANİMAFİLM Laçında” festivalları keçirilib. 2025-ci il, noyabrın 28-də Xankəndi və Laçın şəhərlərində “ANİMAFİLM Xankəndidə” və “ANİMAFİLM Laçında” festivalları keçirilib. 8-ci ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının tərkib hissəsi olan festivallar Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası tərəfindən həyata keçirilən “Yeni animasiya məhsulunun hazırlanması və ustad dərsləri” layihəsi çərçivəsində baş tutub. Layihə çərçivəsində Xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun uşaqlar üçün yazdığı eyniadlı poemasının motivləri əsasında çəkilmiş “Bum-bum” qısametrajlı animasiya filminin təqdimatı və animasiya filminin ərsəyə gəlməsində keçilən yollar haqqında ustad dərsləri təşkil olunub. “Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası” ictimai birliyi Azərbaycanda milli animasiya kino sənətinin inkişafına yardım etmək məqsədilə 2018-ci ildən etibarən Bakı şəhərində ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalını təşkil edir. Ölkənin digər şəhərləri üçün nəzərdə tutulan bölmə “ANİMAFİLM festivalı regionlarda” adlanır. Bundan əvvəl layihə çərçivəsində 2021-ci ildə “ANİMAFİLM Şəkidə”, 2023-cü ildə isə “ANİMAFİLM Naxçıvanda”, 2024-cü ildə “ANİMAFİLM Lənkəranda”, 2025-ci ildə isə və “ANİMAFİLM Gəncədə” və “ANİMAFİLM Lənkəranda” tədbirləri baş tutub.
3 dekabr: YARADICI Mədəni və Yaradıcı Sənayelərin İnkişaf Mərkəzində Çili istehsalı olan animasiya filmləri nümayiş etdirilib. Tədbir Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin və Çilinin Azərbaycandakı səfirliyinin birgə təşkilatçılığı ilə baş tutub.
3 dekabr: “Ulduz” jurnalının noyabr-dekabr nömrəsi işıq üzü görüb. Jurnalda Babək Abbaszadənin “Məsud Pənahi yaradıcılığı və Azərbaycan animasiyasının intibahı” yazısı yer alıb.
5 dekabr: Rəşid Ağamalıyev ADMİU tələbələri ilə görüşüb. Dekabrın 5-də Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri, rejissor və prodüser Rəşid Ağamalıyev Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində (ADMİU) tələbələrlə görüş keçirib. Tədbirin məqsədi animasiya sənətinə marağı artırmaq, gəncləri bu sahəyə cəlb etmək və onların yaradıcılıq potensialının inkişafına dəstək göstərmək olub. Görüş zamanı Rəşid Ağamalıyev tələbələr üçün təcrübə proqramlarının xüsusi əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb.
6 dekabr: “Bum-bum” animasiya filminin komandası tamaşaçılarla görüşüb. Dekabrın 6-da, saat 10:30-da Nizami Kino Mərkəzində ATA Türk Animasiya Assosiasiyasının təşkil etdiyi ATA Festivalı çərçivəsində bir sıra türkdilli ölkələrin animasiya filmləri nümayiş olunub. Moderator Qurban Məsimovun giriş sözü ilə başlayan tədbirdə tamaşaçılar “Sona”, “Tomato Doppi”, “Shanyraq”, “Kozular”, “Bıytıktar”, “Aqlli Qızalog” və “Bum-bum” animasiya filmlərinə baxıblar. Nümayişdən sonra “Sona” filminin rejissoru Kövsər Qurban, “Tomato Doppi” serialının rejissoru Pavel Kim, “Aqlli Qızalog” filminin rejissoru Azizbek Muhamedov, eləcə də “Bum-bum” filminin rejissoru Rəşid Ağamalıyev və yaradıcı heyətlə müzakirə keçirilib. “Bum-bum” animasiya filminin təqdimatı zamanı redaktor Gülşən Hüseynova, aparıcı animator Mehriban Əliyeva, animator Emil Şiran, personaj rəssamı Türkan Əliyeva, məsləhətçi Matthew Lyon, səs rejissoru Nadir Mahmudov, aktyorlar Sərxan Nəciyev və Kəmalə İsrafilova, animatorlar Jalə Hacıyeva, Kamilla Şabanbəyli, Billurə Ələkbərli və Zərifə Səlimova iştirak ediblər.
7 dekabr: “Yer və Ay” filminin yerli premyerası olub. Dekabrın 7-də saat 10:30-da Nizami Kino Mərkəzində, ATA Festivalı və Baku Cinema Breeze çərçivəsində türkdilli ölkələrin bir sıra animasiya filmləri nümayiş etdirilib. Proqramda “Tomato Doppi”, “Shanyraq”, “Kozular”, “Bıytıktar”, “Aqlli Qızalog” filmləri ilə yanaşı, “Yer və Ay” animasiya filminin yerli premyerası da təqdim olunub. “Yer və Ay” filmi Özbəkistanın “DIP Animation” və Azərbaycanın “PERİ FİLM” studiyaları tərəfindən hazırlanıb. Layihə Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi (ARKA), “DIP Animation” və “ANİMAFİLM Studio”nun maliyyə və texniki dəstəyi ilə istehsal edilib. Qeyd edək ki, “Yer və Ay” animasiya filmi Özbəkistanda və Azərbaycanda ilk beynəlxalq birgə istehsaldır (ko-koprodakşn). Premyeradan sonra filmin yaradıcı heyəti – rejissor və prodüser Pavel Kim (Özbəkistan), prodüser Rəşid Ağamalıyev, montajçı Emil Şiran, animator Mehriban Əliyeva və redaktor Gülşən Hüseynova tamaşaçıların suallarını cavablandırıblar. Müzakirədə həmçinin ATA-nın sədri və ATA Festivalının direktoru Oqtay Yusibov və aktyor Qurban Məsimov iştirak ediblər.
8 dekabr: Nizami Kino Mərkəzində 16-cı Bakı Beynəlxalq Film Festivalının müsabiqə proqramı çərçivəsində “Narqız” animasiya filminin təqdimatı keçirilib. Nümayişdən sonra filmin prodüseri Rəşid Ağamalıyev, bəstəkar Azər Hacıəsgərli, səs rejissoru Nadir Mahmudov və redaktor Gülşən Hüseynova tamaşaçıların suallarını cavablandırıb. Azərbaycan Respublikası Kino Agentliyinin (ARKA) dəstəyi ilə istehsal olunan “Narqız” animasiya filmi 2024-cü ildə “PERİ FİLM” MMC tərəfindən yaradılıb. Tanınmış Azərbaycan animasiya rejissoru Məsud Pənahinin quruluşunu həyata keçirdiyi bu film Qarabağın dirçəlişi, Qarabağa qayıdış və 44 günlük Vətən Müharibəsi mövzularını əhatə edir.
8-9 dekabr: Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası “İƏT Mədəniyyət Festivalında” və “OMarket”də iştirak edib. Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının (İƏT) birgə təşkilatçılığı, Heydər Əliyev Fondunun tərəfdaşlığı ilə 5–11 dekabr tarixlərində paytaxtımızda “İƏT Mədəniyyət Festivalı: Bakı Yaradıcı Həftə – 2025” keçirilib. Festival çərçivəsində 50-dək ölkədən 300-dən artıq rəsmi nümayəndə, elm, mədəniyyət və yaradıcı sənaye ekspertləri Bakıya təşrif buyurub. 8–9 dekabr tarixlərində Bakı Konqres Mərkəzində, Baku Cinema Breeze Festivalının tərkib hissəsi kimi təşkil olunan “OMarket – Şərq ölkələrinin kino marketi”ndə Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının stendi də təqdim olunub. Assosiasiyanın üzvü olan “Dynamic Box” şirkəti də festivalda ayrıca stendlə təmsil olunub və “Dar vaxtda” (prodüserlər: Şahin Əliyev, Rəşid Ağamalıyev) adlı yeni qısametrajlı animasiya layihəsini nümayiş etdirib.
16 dekabr: BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı (UNAOC) və Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının (IOM) təşkil etdiyi PLURAL+ Gənclər Video Festivalında “Black and White” (rej. Kövsər Qurban) adlı animasiya filmi ilə ikiqat qalib olub.
25 dekabr: Leyla Əliyeva “ANİMAFİLM Studio”nun qonağı olub. Dekabrın 25-də Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla xanım Əliyeva Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının Animasiya Evinin qonağı olub, “ANİMAFİLM Studio”nun əməkdaşları ilə görüşüb. Leyla xanım Əliyeva həmçinin “ANİMAFİLM Studio” tərəfindən istehsalına başlanmış “İsi və Piti” adlı yeni uşaq animasiya serialının ilk iki seriyasının ilkin variantları ilə tanış olub. Filmin rejissoru Rəşid Ağamalıyev serial haqqında məlumat verib və uşaqlara Azərbaycanı, onun milli mədəni dəyərlərini, hazırda inkişafda olan sənət sahələrini tanıdacaq yeni serialın maarifləndirici əhəmiyyətindən bəhs edib. Leyla xanım filmlə bağlı öz dəyərli tövsiyələrini bildirib və 2026-cı ildə bu serialın uşaqlar üçün gözəl hədiyyə olacağına inamını ifadə edib. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının 2026-cı ildə görəcəyi işlər, may ayında baş tutacaq IX ANİMAFİLM Beynəlxalq Animasiya Festivalının mövzu və hədəfləri müzakirə mövzusu olub.
28 dekabr: “Xəzər” universitetinin “Fikrət Əmirov konfrans-konsert mərkəzində” Azərbaycan Kino Akademiyasının “Qızıl Pəri” – 2025 kino və tv üzrə peşə mükafatıarının qaliblərinin təqdimetmə mərasimi keçirilmişdir. “Ən yaxşı animasiya filmi” kateqoriyasında “Narqız” (rej. Məsud Pənahi) animasiya filmi qalib olub. “Balaş” (rej. Sultan Abbasbəyli) animasiya serialı “Uğurlu yaradıcılıq axtarışlarına görə” Təşkilat Komitəsinin xüsusi diplom ilə təltif edildi. Assosiasiyanın üzvü Azər Hacıəsgərli “Məryəm” (rej. Elçin Musaoğlu) tammetrajlı bədii filminə görə “Ən yaxşı orijinal musiqi” mükafatı qazanıb.
Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası
Bakı, 30.12.2025-ci il